Na jaren van afnemende budgetten heeft het kabinet extra middelen beschikbaar gesteld. Waterveiligheid en klimaat, duurzame leefomgeving en de toekomstige infrastructuur vormen voor ons de hoofdpunten in de lange termijn kennisontwikkeling’, aldus Hilde Passier van Deltares over de onderzoeksplannen voor dit en de komende jaren.
‘In de afgelopen tien jaar kwam er steeds minder budget van het Rijk voor strategisch onderzoek. Dat beleid is nu gelukkig gekeerd en er zijn meer middelen beschikbaar gesteld voor het versterken van de kennisbasis van de TO2 instituten (Toegepast Onderzoek Organisaties – red.), waaronder Deltares’, vertelt Hilde Passier.
Noordzee
‘We hebben nu in nauw overleg met de diverse ministeries drie hoofdonderwerpen opgesteld waarvoor wij doelgerichte kennis voor ontwikkelen. Dat is allereerst “Waterveiligheid en klimaat”. We gaan de grenzen van het adaptief vermogen van Nederland onderzoeken, naar aanleiding van de voortschrijdende inzichten in de snelheid waarmee de zeespiegel stijgt. De Noordzee vormt hierin uiteraard de belangrijkste casus. On ons onderzoek nemen we ook zaken mee als de belasting op zee, door bijvoorbeeld de windmolenparken. Welke druk legt dit op het ecosysteem? Verder onderzoeken we wat het steeds extremer wordende weer, zowel droog als nat, voor consequenties heeft voor het waterbeheer, onze omgeving en de infrastructuur. Niet alleen nu, maar vooral voor de toekomst. Daarvoor ontwikkelen we samen met anderen scenario’s die de effecten van genomen maatregelen in beeld brengen. Welke handelingsperspectieven zijn er en wanneer zou er wat moeten worden besloten?’
Veerkracht
Als tweede hoofdthema is, aldus Hilde, ‘gekozen voor “Duurzame Leefomgeving”. We kijken dan met name naar de kansen en de gevolgen van de energietransitie en circulaire economie voor de bodem, de ondergrond en het waterbeheer. Daarbij onderzoeken we ook de kwaliteit van het oppervlaktewater, grondwater, de bodem en de ondergrond. Hierbij willen we zicht krijgen op de scenario’s die de effecten van in meer of minder genomen maatregelen in beeld brengen. Welke handelingsperspectieven zijn er en wanneer zou er wat moeten worden besloten?
Ontsnippering
‘Als derde hoofdthema is gekozen voor “Toekomstbestendige Infrastructuur”. Daarin doen we onderzoek naar bijvoorbeeld de vervangingsopgave en resilient infrastructuur en bodemdaling. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het gebruik van de rivieren. We onderzoeken de dynamiek en de reactie van riviersystemen op menselijke ingrepen, en als gevolg van klimaatverandering. Daarmee hopen we bij te kunnen dragen aan adequate inrichtingsmaatregelen, integraal adaptief beheer en duurzaam gebruik van natuurlijk kapitaal. Om te voorkomen dat riviersystemen nog verder uit balans raken. Ook speelt de rivier als “bron van energie” een belangrijke rol binnen het geheel van de activiteiten in het kader van de energietransitie’.
Naast eigen onderzoek streven we bij deze hoofdthema’s ook naar “ontsnippering” van de bestaande kennis. We willen alle, nu her en der aanwezige kennis, bijeenbrengen. Bijvoorbeeld via kenniscommunity’s, kennisbijeenkomsten en een verdere uitbreiding van het zogenoemde Veluweberaad richting kenniskamers voor de leefomgeving. Die behoefte bestaat, dat werd bijvoorbeeld onlangs verwoord door Tjeerd van der Zwan, burgemeester van Heerenveen’.
Technologie
Tot slot noemt Hilde de aandacht die Deltares besteedt aan technologische ontwikkelingen. ‘We willen de nieuwste ontwikkelingen kunnen toepassen en kunnen inzetten bij het ontwikkelen en het delen van de door ons ontwikkelde kennis. Nieuwe technologieën (enabling technologies) hebben de potentie om game changers te zijn voor de watersector. We kunnen die nieuwe technologieën inzetten voor innovaties in datagestuurde modellering op het gebied van water en ondergrond. Dat past heel goed bij wat we willen zijn, een kennisinstituut dat maatschappelijke vraagstukken onderzoekt, hierover adviseert met behulp van de nieuwste methoden.’
