Marcel Rietberg – eigen foto
Hij zit al 31 jaar in het vak, waarvan meer dan 20 jaar in leidinggevende functies. Van origine is hij chemisch technoloog, later aangevuld met milieukundige en managementsopleidingen. ‘Toen Marcel Koeleman vorig jaar voorzitter werd van een netwerkgroep van Bodem en Ondergrond van ODNL bleek dat niet verenigbaar met zijn voorzitterschap van het gemeentelijk netwerk Bodem & Ondergrond. Toen heb ik zijn voorzitterschap overgenomen,’ vertelt Marcel Rietberg. ‘Daarvoor was ik al lid geworden van het Strategieteam bij vertrek van de penningmeester van de werkgroep. Als voorzitter ben ik onafhankelijk en draag uit wat de deelnemers van de werkgroep beslissen.’
Grote én kleine gemeenten
Het gemeentelijke netwerk WEB bestaat uit een groep van beleidsmedewerkers van Nederlandse gemeenten en omgevingsdiensten. Een aantal keren per jaar komt het netwerk bij elkaar, meestal digitaal, een keer fysiek. Het is een uitstekend netwerk om elkaar te informeren, vragen te stellen en discussies te voeren over de bodem en ondergrond en beleidsstandpunten voor te bereiden. ‘Het afgelopen jaar hebben we voorgesorteerd op de komst van de nieuwe Omgevingswet,’ licht Marcel Rietberg verder toe. ‘Voorheen was het WEB een netwerk van de grotere gemeenten, die bevoegd gezag zijn in het kader van de Wet bodembescherming (Wbb). Vooruitlopend op de Omgevingswet waarin ook kleinere gemeenten bevoegd gezag worden hebben we die ook uitgenodigd om deel te nemen.’
Handelingsperspectief voor lokale bestuurders
Na de laatste gemeenteraadsverkiezingen is er een nieuwe generatie bestuurders gekozen. Marcel Rietberg: ‘Voor die groep hebben we een handelingsperspectief opgesteld in de vorm van een speciale flyer om het belang van bodem en ondergrond te etaleren. We staan de komende tijd voor enorme maatschappelijke opgaven. Denk daarbij aan de energietransitie en de woningbouwopgave. Water en bodem zijn leidend bij de invulling van de doelstellingen van deze thema’s. In de flyer hebben we nadrukkelijk laten zien welke rol gemeentes in casu de lokale bestuurders kunnen spelen op het terrein van bodem en ondergrond. Daarbij hebben we ook aangehaakt bij de zorg die er in gemeenteland leeft of de financiële kaders voor de bodem en ondergrond wel voldoende zijn om die doelstellingen te halen.’
Taakgroepen
‘Het WEB is groter geworden en groeit nog steeds. Om dat in goede banen te leiden hebben we taakgroepen in het leven geroepen. Denk daarbij aan thema’s als Bodemenergie, Bodeminformatie, Klimaatadaptatie, Vitale bodem en nog veel meer. Sommige Taakgroepen timmeren flink aan de weg, sommige zitten in de opstartfase en voor andere geldt dat er trekkers nodig zijn om de taakgroep vorm en inhoud te geven. Als werkgroep zijn we onafhankelijk en adviseren gevraagd en ongevraagd de VNG. Die samenwerking, maar ook met andere overheden als Provincies en Waterschappen, is wenselijk en noodzakelijk. Bij de maatschappelijke opgaven van nu zijn water en bodem leidend: je hoeft maar een spade in de grond te steken of je krijgt meteen te maken met bodem en water. We staan open voor alle relevante vormen van samenwerking met andere overheden. Een voorbeeld is de rol die we spelen als het gaat om de herijking van de EU-Bodemstrategie.’
Doe mee en werk samen!
‘Zo proberen we de ambtelijke gemeentelijk stem te zijn voor de bodem en ondergrond. De bestuurders moeten het uiteindelijk natuurlijk wel doen en de richting aangeven. Eén ding is in elk geval duidelijk: We kunnen het nooit alleen. Daarvoor zijn de maatschappelijke opgaven van deze tijd te groot. Samenwerking is daarvoor noodzakelijk. Tussen gemeenten onderling en tussen gemeenten en omgevingsdiensten. In dat kader kunnen nog wel de nodige stappen gemaakt worden. Vaak zijn gemeenten geneigd om het wiel zelf uit te vinden. Er is natuurlijk niks op tegen dat de oplossing van de ene gemeente ingezet wordt voor andere gemeentes. Ook in de relatie tussen gemeenten en omgevingsdiensten liggen kansen. Een Omgevingsdienst is niet meer en minder dan een uitgeplaatste gemeentelijke afdeling. We zijn collega’s van elkaar en we zijn afhankelijk van elkaar. Dus, zoek de samenwerking! Ik hoop dat het gemeentelijk netwerk WEB daar een belangrijke rol in kan vervullen: kennis delen, informatie uitwisselen en beleidsbeïnvloeding door mee te denken in nationale en internationale fora.’
