In haar keuzes houdt de inspectie verder rekening met de maatschappelijke impact van gebeurtenissen en met verplichtingen zoals internationale eisen. Deze vernieuwde aanpak komt voort uit de koersverandering die de ILT in 2016 heeft ingezet. De inspectie wil niet alleen handhaven op naleving van de wet. Door haar toezicht te verbreden, stelt zij, ‘wil zij het dóel achter wet- en regelgeving bereiken en daarmee maatschappelijke risico’s verminderen’.
Aantasting van bodem, grond- en oppervlaktewater
Als eerste programmaonderdeel van het meerjarenplan wordt aandacht geschonken aan het voorkomen van bodemverontreiniging en aan een duurzaam gebruik van de bodem en het grondwater. ‘Als de kwaliteit van de bodem en het grondwater niet goed is, kunnen risico’s ontstaan voor ecosystemen en voor onze gezondheid, bijvoorbeeld door vervuild drinkwater’, aldus ILT.
De maatschappelijke kosten van het niet naleven van bodemregelgeving zijn groot, schrijft ILT. ‘Zo ligt ruim 70 procent van de berekende schade op het gebied van gezondheid en milieu’. ‘Oorzaken hiervan zijn onder meer: de complexe regelgeving, versnippering van het toezicht, diversiteit en heterogeniteit van de doelgroepen en het potentiële grote financieel gewin door verkeerde toepassing van de regels’.
Handelingsperspectief
Met dit programma wil de ILT bereiken ‘dat bodembedrijven (zoals grondbanken en bedrijven die zich bezighouden met bodemsanering) de regels beter naleven. Dat vraagt om een brede, integrale en innovatieve aanpak, zeker in een heterogene markt met veel spelers en veel toezichthouders. Het is van belang om inzicht te krijgen in de oorzaken van niet-naleving door bodempartijen. Bestaande onderdelen van het huidige stelsel, zoals de verhouding tussen publiek en privaat toezicht en de wijze waarop de regelgeving is ingericht, zullen kritisch worden gewogen in het licht van de nieuwe inzichten’.
De ILT zegt zich te gaan inspannen om beter zicht te krijgen op het gezamenlijk functioneren van alle betrokken partijen in de bodemketen: opdrachtgevers, intermediairs, brancheorganisaties, certificerende instellingen, adviesbureaus, laboratoria, aannemers, grondbanken, verwerkers en bouwstoffenproducenten. ‘Wat zijn hun drijfveren, welke prikkels en blokkades zijn er en welke factoren houden die in stand?’
De ILT houdt toezicht op vrijwel al deze schakels in de bodemketen en wil haar informatiepositie over de werking van de bodemketen en het gedrag van de ketenpartijen versterken. Verder geeft de Inspectie aan dat zij de samenwerking wil versterken tussen de verschillende toezichthouders in de bodemketen, zoals de decentrale overheden, RUD’s, Rijkswaterstaat en de private toezichthouders. De ILT zegt haar centrale rol verder te willen invullen door verbetering van informatie-uitwisseling en het ontwikkelen van een gezamenlijke uniforme toezicht- en handhavingsaanpak en prioriteitstelling op basis van risicoanalyses in de totale keten.
Voor 2018 worden op de volgende onderdelen het activiteiten ontwikkeld: 1. Informatiepositie, 2. De rol in de ketenregie, 3. Toezicht op Certificerende Instellingen en 4. Diverse inhoudelijke toezichtthema’s zoals toezicht op AEC-bodemassen (Afvalenergiecentrale), grondbanken en vloeistofdichte vloeren.
Het Meerjarenplan kunt u hier downloaden.