Expertise Netwerk Bodem en Ondergrond

>Milieukundige begeleiding waterbodem â€˜nieuwe stijlâ€™: Protocol 6003 volledig herzien; reacties op ontwerp zijn welkom!

23-04-2019

Bij het uitvoeren van een ingreep in de waterbodem of een waterbodemsanering wordt in voorkomende gevallen milieukundige begeleiding toegepast. De milieukundige begeleiding bestaat uit activiteiten, monitoring en adviezen om bijvoorbeeld herverontreiniging van de waterbodem te voorkomen. Ook kan via de milieukundige begeleiding worden bepaald of de kwaliteitsdoelstelling van de ingreep of sanering gehaald is. Protocol 6003 beschrijft de eisen die aan de milieukundige begeleiding bij baggerwerken in de waterbodem gesteld worden. > Lees meer

>Richtlijn Baggervolumebepalingen uitgebreid; reacties op ontwerp zijn welkom!

23-04-2019

Het baggervolume is een belangrijke kostenbepalende factor van baggerwerken. Voor een soepel lopend project is het daarom essentieel dat opdrachtgever en aannemer van het baggerwerk het eens zijn over dat baggervolume. Juist omdat de werkelijke hoeveelheid bagger lastig te achterhalen is, zijn eenduidige afspraken over hoe te komen tot een baggervolumebepaling van belang. De SIKB-richtlijn Baggervolumebepalingen beschrijft die eenduidige afspraken. > Lees meer

>Experimenten doen en leren over de zichtbare én onzichtbare waterwereld via Almere meet water

23-04-2019

Aanmelden is gratis en kan via www.almeremeetwater.nl. Via deze website worden ook de resultaten van de deelnemers ingezameld. Bas van der Zaan, microbioloog bij kennisinstituut Deltares, en ambassadeur van Almere meet waterkwaliteit heeft de ervaring... The post Experimenten doen en leren over de zichtbare én onzichtbare waterwereld via Almere meet water appeared first on Deltares. > Lees meer

>Start tweede deel proefproject voor het tegengaan van rivierbodemdaling Boven-Rijn

23-04-2019

Van medio april tot eind juli 2019 gaat Rijkswaterstaat op de Boven-Rijn ter hoogte van Tolkamer voor de tweede keer grind toevoegen aan de rivier. Deze zogenaamde sedimentsuppletie is onderdeel van een proef om de daling van de rivierbodem te stoppen, waardoor de rivieren ook in de toekomst bevaarbaar blijven. > Lees meer

>Uitgebreide (bodem)onderzoeken in de Beijenwaard voor aanleg overnachtingshaven Spijk

23-04-2019

Er was veel te doen in de Beijenwaard in de zomer van 2018. Voor de aanleg van de overnachtingshaven Spijk zijn archeologische en ecologische onderzoeken uitgevoerd en er is bodem- en explosievenonderzoek gedaan. > Lees meer

>‘We maken de ondergrond overzichtelijk, transparant en toegankelijk’

23-04-2019

> Lees meer

>Handreiking sedimentbeheer voor Kaderrichtlijn Water

23-04-2019

> Lees meer

>Deltares jaaroverzicht 2018

18-04-2019

Innovatieve oplossingen voor klimaat en water, duurzame leefomgeving en toekomstbestendige infrastructuur. Projecten die we veelal met andere kennispartners en bedrijven hebben opgepakt. Bijvoorbeeld de damwandbezwijkproef, die helpt om dijkversterkingen in Nederland effectiever te maken. Of een project... The post Deltares jaaroverzicht 2018 appeared first on Deltares. > Lees meer

>Is de Afsluitdijk straks klaar voor een superstorm?

15-04-2019

Verschillende golfcondities Deltares test hoe stabiel de nieuwe bekleding is die op verschillende delen van de dijk komt te liggen. Ook test Deltares hoeveel water er over de dijk komt bij een superstorm en of... The post Is de Afsluitdijk straks klaar voor een superstorm? appeared first on Deltares. > Lees meer

>Onderzoek naar effecten grootschalige aanleg windparken op de Noordzee

15-04-2019

Effecten op de Noordzee De verkenning laat zien dat nu al rond de bestaande windparken de windsnelheid nabij het zeeoppervlak kan worden beïnvloed, niet alleen binnen de windparken maar ook tientallen kilometers benedenwinds. Dat geldt... The post Onderzoek naar effecten grootschalige aanleg windparken op de Noordzee appeared first on Deltares. > Lees meer

>Proces tot handelingsperspectief grond en baggerspecie met PFAS

11-04-2019

In een brief informeert de Staatssecretaris van Infrastructuur & Waterstaat de Tweede Kamer over het proces om te komen tot een (tijdelijk) handelingsperspectief voor de omgang met grond en baggerspecie waarin PFAS-verbindingen zijn aangetoond. Met de brief is een rapport van het RIVM meegezonden over risicogrenzen voor de stoffen PFOS, PFOA en GenX in dit tijdelijke handelingskader. > Lees meer

>Informatiebijeenkomst wijzigingen BRL-en en protocollen Bodembeheer

11-04-2019

“Certificering, mits helder opgesteld en gebaseerd op de praktijk, is een goede zaak voor iedereen; voor opdrachtgevers, opdrachtnemers, toezichthouders en uiteraard het milieu.” Deze gedachte stond centraal op de themabijeenkomsten die SIKB organiseerde op 1 en 8 april 2019 over haar Beoordelingsrichtlijnen en Protocollen Bodembeheer. Concrete aanleiding voor de bijeenkomsten was een groot aantal wijzigingen in de documenten per 30 november 2018 en het vooruitzicht dat er meer wijzigingen op komst zijn. > Lees meer

>Validatietesten innovatieve afmeertechniek voor havens van de toekomst

10-04-2019

Een open haven heeft minder impact op de kustzone, maar vergt meer van het afmeersysteem om de schepen op zijn plek te houden tijdens het laden en lossen. Hier zouden nieuwe innovatieve afmeersystemen uitkomst kunnen... The post Validatietesten innovatieve afmeertechniek voor havens van de toekomst appeared first on Deltares. > Lees meer

>Aankoeksels op aardewerk belangrijke informatiebron

10-04-2019

Aardewerk kan ons veel meer vertellen dan alleen de typo-chronologische datering van een vindplaats. Dat bleek tijdens de drukbezochte themabijeenkomst 'Onderzoek van residuen op aardewerk in de archeologische praktijk'. Archeologen en specialisten gingen na presentaties door Tania Oudemans (Kenaz consult), Lucy Kubiak-Martens (BIAX) en Ineke Joosten (RCE) zelf aan de slag met verschillende technieken, aankoeksels op aardewerk en resultaten van eerder onderzoek. > Lees meer

>Leven in een deltagebied, waar gaan al die microplastics heen?

09-04-2019

In Nederland kunnen we dus de concentraties microplastics meten om te zien of ze voor de natuur en wellicht voor onze gezondheid een probleem zijn. Maar als je ze kunt modelleren dan kun je van... The post Leven in een deltagebied, waar gaan al die microplastics heen? appeared first on Deltares. > Lees meer

>‘Duurzaamheidsdoelen worden gekoppeld aan individuele bedrijfsbelangen’

09-04-2019

‘Gelukkig begint het besef te komen dat minder intensieve landbouw hoogst noodzakelijk is voor een vitale bodem'. > Lees meer

>Leo Hamerlinck, projectleider Kennis van het UP: “Kennis moet effectief kunnen stromen”

08-04-2019

Ontwikkeling, verspreiding en borging van kennis over de bodem en ondergrond zijn cruciaal om dit deel van het ruimtelijk domein duurzaam en efficiënt te beheren en te gebruiken. Zeker ook wanneer het gaat om de rol die bodem en ondergrond kunnen spelen bij een integrale aanpak van maatschappelijke opgaven zoals energietransitie en klimaatadaptatie. Leo Hamerlinck, projectleider Kennis van het UP, over het laten stromen van kennis. > Lees meer

>Voormalig vuilstort ’t Slijk langs de Vecht is schoon

08-04-2019

De verontreinigde bodem van ’t Slijk bij Maarssen is schoongemaakt. De bodem van ’t Slijk, een zijwater van de Vecht, is deels afgegraven en vervolgens afgedekt met een isolatielaag. Zo kan de verontreiniging zich niet verder verspreiden in het oppervlaktewater van ’t Slijk en de Vecht. Het water is nu schoon, en dat is beter voor planten en dieren. Het is de bedoeling dat ’t Slijk een natuurlijke plek wordt waar vissen goed kunnen paaien. > Lees meer

>Haarlemse pilot ‘Amsterdamsevaart’: Experimenteren met integraal ruimtelijk afwegingsproces

08-04-2019

Rond 2012 ontstond bij de gemeente Haarlem het idee om voor heel Haarlem een Visie Ondergrondse Ruimte op te stellen. Dit zou de mogelijkheid bieden de ondergrond al in een vroegtijdig stadium integraal in ruimtelijke ontwikkelingen mee te nemen. Het bleek toch een te grote opgave en daarom werd in 2015 gestart met een kleiner deelgebied – Amsterdamsevaart – waarvoor overigens al een bovengrondse gebiedsvisie voor was opgesteld. > Lees meer

>Afbouw nazorg IBC-locaties

08-04-2019

De nazorg van verontreinigde IBC-locaties – waarbij de afkorting staat voor Isoleren, Beheersen en Controleren – kost jaarlijks een enorme hoeveelheid geld. Het UP stimuleert gemeenten daarom graag om tot afbouw van deze zorg te komen. Onder meer door het oprichten van een Community of Practice waarin gemeenten, provincies, kennisinstituten en adviesbureaus kennis delen over de afbouw. Op 12 april vindt de kick-off plaats in Dordrecht. > Lees meer

>‘De Waterschapsverkiezingen hebben de kiezer tot winnaar gemaakt’

08-04-2019

‘De acht procent hogere opkomst voor de Waterschapsverkiezingen betekent voor de waterschappen een volgende stap op weg naar volwassenheid. De kiezer blijkt ons werk serieus te nemen, zoals wij de kiezer serieus nemen’. Aldus Jeroen Haan, bestuurder van het Hoogheemraadschap Rijnland. > Lees meer

>Wereldgezondheidsdag. Deltares en Erasmus MC verkennen samenwerking.

07-04-2019

Blootstelling aan bepaalde stoffen in het water en de ondergrond kunnen gevolgen hebben voor de gezondheid. Erasmus Medisch Centrum uit Rotterdam doet onderzoek naar gezondheid van burgers op wijkniveau, waar Deltares op datzelfde lokale niveau... The post Wereldgezondheidsdag. Deltares en Erasmus MC verkennen samenwerking. appeared first on Deltares. > Lees meer

>Kennisimpuls Waterkwaliteit van start

05-04-2019

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) becijferde begin 2016 in haar rapport ‘Waterkwaliteit nu en in de toekomst’ dat geplande verbeteringsmaatregelen zeer waarschijnlijk niet leiden tot het bereiken van de gewenste waterkwaliteit in 2027. Dit... The post Kennisimpuls Waterkwaliteit van start appeared first on Deltares. > Lees meer

>Noordzeelanden proberen gemeenschappelijke methode voor monitoren van waterkwaliteit

05-04-2019

EU-landen moeten iedere zes jaar rapporteren over de waterkwaliteit van de zee onder de Kaderrichtlijn Mariene Strategie. Die rapportages gaven tot nu toe een onsamenhangend beeld, doordat landen verschillende normen en meetmethoden gebruikten. De norm... The post Noordzeelanden proberen gemeenschappelijke methode voor monitoren van waterkwaliteit appeared first on Deltares. > Lees meer

>Publieke consultatie grondwater in de Basisregistratie Ondergrond gestart

03-04-2019

Op maandag 25 maart is de publieke consultatie gestart voor twee nieuwe standaarden: “Grondwatersamenstellingsonderzoek” en het “Grondwatermonitoringnet” in de Basisregistratie Ondergrond. De publieke consultatie loopt tot 7 mei 2019. > Lees meer

>Land stewardship en circulair gebruik van land, bodem en grond

02-04-2019

Deltares, Rijkswaterstaat, de Universiteit van Hasselt en OVAM organiseerden een dubbele workshop op 25 februari #WRF19 over land stewardship en circulair gebruik van bodem en land als instrument om degradatie van het bodem-sediment-watersysteem tegen te gaan en het duurzaam gebruik van ecosysteemdiensten te bevorderen. > Lees meer

>Toolbox Klimaatbestendige Stad en Klimaatschadeschatter online beschikbaar

02-04-2019

Toolbox Klimaatbestendige Stad De Toolbox Klimaatbestendige Stad, een vervolg op de Adaptation Support Tool onder leiding van Deltares, bevat uitgebreide informatie over een veertigtal adaptatiemaatregelen om een wijk, buurt, terrein of straat beter te beschermen... The post Toolbox Klimaatbestendige Stad en Klimaatschadeschatter online beschikbaar appeared first on Deltares. > Lees meer

>Bodemvizier 4.0

02-04-2019

Thom Maas van Rijkswaterstaat/Bodem+ introduceert de Projectcyclus als nieuwe ingang van Bodemvizier (de zoekmachine naar instrumenten). > Lees meer

>Bodem en ondergrond in de gemeentelijke omgevingsvisies

01-04-2019

Sinds 2017 dragen wij vanuit het Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond bij aan het project dat decentrale overheden stimuleert en ondersteunt om beter de relatie tussen de mogelijkheden en ontwikkelingen in de bodem/ondergrond en hun ruimtelijk ambities te kunnen leggen. > Lees meer

>Grondonderzoek langs A27; maart-zomer 2019

28-03-2019

Grondonderzoeksbedrijven Fugro, Inpijn-Blokpoel en Wiertsema & Partners voeren van maart 2019 tot de zomer van 2019 onderzoek uit langs de A27 Ring Utrecht. > Lees meer

>Impressie Baggernetdag: nuttig toepassen van slib uit de Eems-Dollard - 12 maart 2019

26-03-2019

Eerste alinea > Lees meer

>Zakken van de bodem: steeds hoger op de agenda

26-03-2019

Urgent probleem vraagt om nationale aanpak. > Lees meer

>Hogere dichtheid van bodemenergie-systemen voor meer CO2 besparing

26-03-2019

‘Hoe kan een balans worden gevonden tussen het individuele belang van een bodemenergiesysteem, namelijk de hoogste opbrengst voor dat systeem, en het maatschappelijk belang, namelijk de hoogste gezamenlijke opbrengst voor alle zowel bestaande als nog aan te leggen systemen, met dan mogelijk een iets lagere individuele opbrengst?’ > Lees meer

>‘Maatschappelijke vraagstukken vormen de basis voor onze onderzoeken’

26-03-2019

‘Deltares is weer in de gelegenheid gesteld om met onze kennis de beantwoording van de maatschappelijke uitdagingen op de langere termijn te ondersteunen. > Lees meer

>Circulaire Economie, klimaatadaptatie en mega-sites, Denen komen kijken hoe NL dit aanpakt

21-03-2019

Een delegatie van Deense regionale bestuurders kwam 3 dagen naar Nederland om te leren van de Nederlandse aanpak op het gebied van circulaire economie, omgaan met klimaatverandering en gedegradeerde gebieden. > Lees meer

>Zandstort langs Houtribdijk succesvol afgerond

14-03-2019

In het weekend van 9 en 10 maart 2019 is het laatste zand gestort langs de Houtribdijk tussen Lelystad en Enkhuizen. Hiermee is een belangrijke mijlpaal behaald in de versterking van deze primaire waterkering. > Lees meer

>‘…bruggen slaan tussen beleidsvragen en natuurwetenschappelijke kennis…’

13-03-2019

> Lees meer

>De herbestemmingskansen voor Brownfields

13-03-2019

‘Hoe kan de bodemsector bijdragen aan het stimuleren van het gebruik van Brownfields? Hoe kunnen deze verontreinigde gebieden toch een nieuwe bestemming krijgen?’ Dat licht Willem Hendriks van Witteveen+Bos toe, projectleider in het consortium met Antea Group en Tauw dat een antwoord zocht op deze vragen. > Lees meer

>Onderzoeksuitvraag: No-Dig en Energietransitie

06-03-2019

Iedereen die iets met de ondergrond te maken heeft, krijgt ermee te maken: de Energietransitie. > Lees meer

>Voorkom een nieuwe actie tankslag

26-02-2019

‘Inmiddels zijn negentien van de voorgenomen 20 niet-gecoate stalen ondergrondse opslagtanks met biobrandstof onderzocht en de resultaten wijzen nog steeds op versnelde corrosie en daardoor dreigende lekkage’, aldus Henk Koster, directeur SIKB. Samen met Syntec, Hamer Installatietechniek, Bioclear en Van der Heide Inspectie onderzoekt SIKB de gevolgen van het toevoegen van bio-componenten aan de diesel. Toevoegingen die mogelijk leiden tot versnelde corrosie van ongecoate ondergrondse opslagtanks. Het onderzoek is één van de acht gegunde projecten in de eerste uitvraag (2016) van het Kennis- en Innovatieprogramma van het Uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond. > Lees meer

>‘Grijp de nieuwe kansen en uitdagingen’

26-02-2019

Bodem+, zoals het kortweg in de volksmond van de collega’s uit de vakwereld heet, werkt aan een duurzaam gebruik van het (water)bodem- en grondwatersysteem. Daarbij is Bodem+ een belangrijke schakel tussen beleidsvorming door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en de uitvoeringspraktijk van provincies, gemeenten, waterschappen en omgevingsdiensten. Onder het motto “Op naar de Omgevingswet en integraler werken” is onlangs weer het Jaarwerkplan Rijkswaterstaat Bodem+ verschenen in de vorm van een online magazine. Afdelingshoofd Gilbert Boerkamp gaat in op de speerpunten van 2019. > Lees meer

>Effecten van handhaving ILT bij bodemenergiesystemen

12-02-2019

Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van I&W heeft in een brief de Tweede Kamer geïnformeerd over de handhaving door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) bij bodemenergiesystemen. Lees verder. > Lees meer

>Actief grondwaterpeilbeheer voorkomt veel schade

11-02-2019

Grootschalig actief grondwaterpeilbeheer kan veel schade, en daarmee hoge kosten voorkomen. De schade door droogte in stedelijk gebied loopt tot 2050 al in de tientallen miljarden euro’s en is groter dan schade door wateroverlast. Klimaatverandering versnelt en vergroot dit alles nog eens. Het onderzoeksproject ‘Grootschalig actief grondwaterpeilbeheer’ brengt een concrete maatregel in beeld om te komen tot een robuuster watersysteem. > Lees meer

>‘Never a dull moment’

11-02-2019

Als hoogleraar Waterkwaliteitsbeheer is hij parttime verbonden aan het Copernicus Instituut van de Universiteit Utrecht. De rest van zijn tijd werkt hij bij TNO Geologische Dienst en is betrokken bij bijna alles wat met de Nederlandse ondergrond te maken heeft: van het verzamelen van data en informatie en karteren tot en met het beheren en analyseren daarvan. Dat gaat bij TNO van ondiep via diep tot ultradiep. Jasper Griffioen over de speerpunten van zijn boeiende en veelzijdige werk. > Lees meer

>Opleiding Veldwerk Waterbodemonderzoek - mei 2019

06-02-2019

> Lees meer

>Editie 2017 Jaarrapportage certificatietoezicht bodembeheer

05-02-2019

Jaarlijks evalueert het Centraal College van Deskundigen (CCvD) Bodembeheer het functioneren van de certificatieschema’s milieuhygiënisch bodembeheer. Dit gebeurt in de zogenoemde Jaarrapportage op basis van door de certificatie-instellingen gerapporteerde geanonimiseerde gegevens. Op 13 december 2018 is zo de Jaarrapportage over 2017 vastgesteld. De volledige titel van dit rapport is ‘Functioneren privaat deel stelsel kwaliteitsborging certificatieschema’s milieuhygiënisch bodembeheer - Jaarrapportage 2017’. > Lees meer

>Certificaatverlenging, verwijzing naar de 9001 en andere zaken

05-02-2019

Reageer op de ontwerp-WijzigingsbladenHet CCvD Bodembeheer heeft nieuwe ontwerp-Wijzigingsbladen vastgesteld bij het accreditatieschema AS SIKB 1000, Monsterneming voor partijkeuringen, en bij de volgende zeven certificatieschema’s: > Lees meer

>Het DNA van stad en omgeving

29-01-2019

‘Kennis van bodem en ondergrond is essentieel voor effectieve klimaatadaptatie in bebouwd gebied. > Lees meer

>Scheidingen tussen datastandaarden gaan verdwijnen

29-01-2019

‘Zeker nu de Tweede Kamer recent de wens heeft uitgesproken om in de Basisregistratie Ondergrond (BRO) de bodemverontreiniging op te nemen, is het noodzaak de verschillende bestaande datastandaarden op het gebied van bodem en ondergrond beter op elkaar te gaan aansluiten’. Dat zegt – ‘heel voorzichtig’ – Noud Hooyman, sinds 1 januari 2019 de nieuwe voorzitter van het Centraal College van Deskundigen Datastandaarden. > Lees meer

>Samen met partners energie steken in nieuwe opgaven

15-01-2019

'Laat ik beginnen een pluim te geven voor de netwerkorganisatie die ik sinds 1 oktober onder mijn hoede heb'. > Lees meer

>Kwaliteitsverklaringen met blijvende waarde

08-01-2019

Het Centraal College van Deskundigen (CCvD) Bodembescherming heeft in haar vergadering van 11 oktober 2018 het rapport Kwaliteitsverklaringen met blijvende waarde - Jaarrapportage 2017 vastgesteld, waarin het functioneren van de certificatieschema’s voor bodembescherming, in beheer bij SIKB, over 2017 is beoordeeld. Vanuit SIKB is dit de achtste rapportage over de uitvoering van de certificatieschema’s voor bodembescherming. > Lees meer

>Handreiking bodemverdichting vastgesteld

18-12-2018

Voor onderzoek naar de mate van bodemverdichting heeft het Centraal College van Deskundigen Bodembeheer van SIKB op 13 december 2018 een Handreiking vastgesteld. De handreiking is gericht op grootschalig onderzoek naar bodemverdichting in landelijke gebieden. > Lees meer

>Gezocht: meetreeksen van grondwaterstanden

18-12-2018

Vanaf 1 januari 2018 zijn alle overheden verplicht hun bodem- en ondergrondgegevens aan te leveren via het Bronhouderportaal van de basisregistratie ondergrond (BRO). De BRO betekent voor RWS een beter inzicht in het areaal en daarmee een betere planning en uitvoering van projecten. Hiermee kunnen we uiteindelijk veel besparen op onderzoeks- en faalkosten. > Lees meer

>Leo Hamerlinck en Jos van Wersch: ‘De sector vormt nog teveel een eigen community’

17-12-2018

‘Het is een sterke wereld, de wereld van bodem en ondergrond, maar ook een wereld die dreigt te gaan eroderen. Die namelijk nog te weinig gekend en erkend wordt door andere maatschappelijke sectoren. Onze kennis en kunde, onze potentiële input voor de majeure opgaven als de klimaatadaptatie en circulaire economie hebben daar nog geen ingang gevonden’. Dat stellen Leo Hamerlinck en Jos van Wersch, respectievelijk projectleider en secretaris Kennis binnen het Uitvoeringsprogramma Bodem & Ondergrond. > Lees meer

>Martin Doeswijk: ‘Iedereen moet meedoen’

03-12-2018

‘Wij maken steeds meer en intensiever gebruik van onze bodem. De maatschappelijke opgaven waar we voor gesteld staan, zoals de energietransitie en klimaatadaptatie, kunnen niet doorgaan zonder structurele ingrepen in ons bodemsysteem. Het is daarom juist nu zaak om de draagkracht en vitaliteit van onze bodem - letterlijk de basis onder ons bestaan - met extra zorg te omringen’. Daarmee begint een zeer recent Memo van het Expert Netwerk Bodem en Ondergrond van Koninklijke NLingenieurs aan VNO/NCW. Een van de opstellers is Martin Doeswijk, in het dagelijks leven werkzaam bij Tauw als Director Business Unit Industry. > Lees meer

>Dendrochronologisch onderzoek moet worden gecertificeerd

20-11-2018

‘Verplichte certificering van dendrochronologen zou een bijzonder goede stap zijn’, aldus dendrochronoloog Esther Jansma. ‘Er zit in dat onderzoeksveld helaas ook veel kaf tussen het koren. Het werk van dendrochronologen is niet alleen van belang voor de archeologie, maar ook voor de bouwhistorie en kunsthistorisch onderzoek. Daarbij gaat het soms om onderzoek waar veel geld mee gemoeid kan zijn. Draagt onderzoek naar de ouderdom van een houten schilderijpaneel bij aan de vaststelling dat dit schilderij inderdaad van de hand van Jeroen Bosch zelf is? Dan kan het opeens om vele miljoenen euro’s gaan’. > Lees meer

>We moeten leren ook zelf adaptief te werken

06-11-2018

‘Gaat het om waterbeheer, dan is onze kracht ook onze zwakte. We hebben door de eeuwen geleerd hoe, met veel rekenen en meten, we kunnen inspelen op de bekende, vaste fysieke omstandigheden. > Lees meer

>‘De bodem is van een last een lust geworden’

22-10-2018

‘Dat de missie van Rijkswaterstaat Bodem+ is om overheden ondersteuning te bieden met kennis over bodemsanering, -bescherming, -beheer en -energie voor een duurzaam gebruik van het bodem- en grondwatersysteem en de ondergrond, daar ben ik trots op’. Het is een van bijdragen geweest van Henk van Zoelen in de ontwikkeling van Rijkswaterstaat Bodem+. De organisatie waarvan hij, de pensioengerechtigde leeftijd nu bereikt hebbende, afscheid neemt. > Lees meer

>Laat vrijkomende vruchtbare bovengrond bestaan als bovengrond

08-10-2018

‘Laat de bovengrond bestaan als bovengrond. Zorg dat bij een ruimtelijke ingreep, bijvoorbeeld de aanleg van een weg, de overtollige teelaarde opnieuw wordt toegepast als bovengrond. Denk daarbij ook aan een ander segment zoals een stadspark, een boomkwekerij of het verbeteren van landbouwgrond’. Een bevlogen man is Ruud van Uffelen, werkzaam bij RHDHV. Hij adviseert onder andere voor de Provincie Gelderland. Zijn missie: ‘meer zorg en aandacht voor bovengrond’. Klik hier voor het rapport. > Lees meer

>Hoe een treinramp leidde tot technische voorspoed; 100 jaar geotechniek

25-09-2018

Op 13 september 1918 ontspoorde een trein bij Weesp, waarbij 41 doden vielen. De treinramp was de aanleiding voor gedegen bodemonderzoek en hieruit werd geotechniek geboren. > Lees meer

>‘Gevolgen van aanhoudende droogte niet altijd goed zichtbaar’

29-08-2018

‘Bermbranden, versnelde bodemdaling met verzakkingen in wegen, bomen die omvallen of takken die bij een flinke wind afbreken, het zijn zomaar enkele zichtbare voorbeelden van de gevolgen van aanhoudende droogte op onze bodem en ondergrond’. > Lees meer

>‘Nieuwe meettechnieken zijn niet altijd even handig’

17-07-2018

‘Wat een bijzonder bijkomend probleem bleek was de te gebruiken meettechniek. In 25 jaar veranderen meetmethoden, meetapparaten etc. etc. Wil je dan toch de gegevens van al die jaren vergelijkbaar houden, dan moet je consequent op dezelfde wijze en met dezelfde apparatuur bemonsteren en meten’. > Lees meer

>Tijd maakt meer biologische afbraak van PAK mogelijk

17-07-2018

Geef met PAK verontreinigd slib de tijd en het wordt bijna vanzelf schoon. Dat is de uitkomst van een langjarig onderzoek naar verontreinigde bagger door Joop Harmsen en René Rietra van de Wageningen University & Research. Het voor micro-organismen beschikbare deel van de vervuiling kan in een jaar biologisch worden afgebroken. Het deel dat langzaam vrijkomt kan binnen zeven jaar worden afgebroken. Het overblijvende deel komt heel langzaam vrij uit de bodem en kan in de volgende 20 jaar worden afgebroken. De verdeling over de verschillende delen is meetbaar en het verloop van de biologische afbraak is daardoor voorspelbaar. > Lees meer

>‘Ik sprak altijd weer zeer gepassioneerde bodemprofessionals’

03-07-2018

‘De passie, de kennis en de voortdurende behoefte aan innovatie, dat is wat mij altijd lang heeft gefascineerd in de sector bodem en ondergrond’. Manon Snelder, redacteur van de nieuwsbrief en de website van het Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond, gooit het roer om. ‘Ik vind het tijd geworden om – hopelijk – eenzelfde passie in een geheel andere maatschappelijke sector te vinden en daarover te kunnen schrijven’. > Lees meer

>‘Bodemdeskundigen denken steeds meer mee boven het maaiveld’

05-06-2018

'Bodemdeskundigen denken steeds meer mee boven het maaiveld, en dat is noodzakelijk om te komen tot een duurzaam gebruik van onze leefomgeving’, vertelt Meike Breedveld, werkzaam bij de Omgevingsdienst Midden-Holland. > Lees meer

>Uitslag Europese GeoERA call bekend: 15 projecten over duurzaam gebruik van onze ondergrondse voorraden

05-06-2018

‘In april zijn de 15 onderzoeksprojecten goedgekeurd die gaan lopen onder het Europese GeoERA-programma, een samenwerking tussen nationale en regionale geologische diensten van Europa’, aldus Yvonne Schavemaker. > Lees meer

>‘Modern wereldwonder – Geschiedenis van de Deltawerken‘!

05-06-2018

Op 7 juni verschijnt Modern wereldwonder, geschiedenis van de Deltawerken. De Deltawerken spreken nog steeds nationaal en internationaal tot de verbeelding. Zo’n zestig jaar na het begin heeft dit legendarische mammoetproject een status verworven die veel groter is dan die van andere grote twintigste-eeuwse ingenieurswerken in ons land. > Lees meer

>‘Het is nu zaak om met z’n allen de database te vullen’

22-05-2018

‘De architectuur ligt er, de standaarden voor de eerste registratieobjecten zijn beschikbaar, het is nu zaak om met z'n allen de database te vullen', stelt Tjaart Vos vast. > Lees meer

>SIKB biedt onderzoeksprogramma KIBO onderdak

22-05-2018

SIKB zal het Kennis- en Innovatieprogramma Bodem en Ondergrond (KIBO) administratief en secretarieel faciliteren. > Lees meer

>Themadag Toezicht bodem, georganiseerd door het PTB en VKB

16-05-2018

Op dinsdag 29 mei 2018 organiseert het Platform Toezicht Bodem (PTB) samen met de Vereniging Kwaliteitsborging Bodembeheer (VKB) een themadag voor toezichthouders en handhavers én deelnemers uit het bedrijfsleven. > Lees meer

>Het waarderen van ecosysteemdiensten

16-05-2018

Ton Breure, namens RIVM lid Regieteam ENBO ‘Hoe gaan wij zo duurzaam mogelijk om met onze leefomgeving? Hoe maken wij enerzijds optimaal gebruik van ons bodem- en watersysteem en borgen we anderzijds een gezonde nalatenschap daarvan voor onze volgende generaties? Met dat soort vragen houd ik mij bezig’, vertelt Ton Breure, topexpert ‘duurzame inrichting van de leefomgeving’ bij RIVM > Lees meer

>Europese strategische onderzoekagenda voor bodem (en een beetje sediment)

13-03-2018

Het Europese Horizon 2020 Coördination and Support Action project INSPIRATION had van eind 2017 haar finale conferentie in Brussel. > Lees meer

>‘Stroomlijnen van kennisuitwisseling’

13-03-2018

Hilde Passier, lid van het Regieteam Mijn belangrijkste focus binnen het Regieteam van het Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond, ENBO, is het nog meer stroomlijnen van de kennisuitwisseling. Niet alleen het kennis delen tussen de partners onderling, maar ook tussen dit netwerk en de vele andere die er zijn. ENBO wordt gevormd door Rijkwaterstaat Bodem+, SIKB, TNO, RIVM en Deltares waar ikzelf werkzaam ben. > Lees meer

>Op het snijvlak van onderwijs, bedrijfsleven en overheden

27-02-2018

Het Kennis- en Onderwijscentrum Bodem en Ondergrond (KOBO) beweegt zich op het snijvlak van het hoger onderwijs, het bedrijfsleven en de verschillende overheden. > Lees meer

>Programma Symposium Bodem Breed is bekend!

26-02-2018

Symposium Bodem Breed, hèt netwerkevent voor bodem- en ondergrondprofessionals, wordt dit jaar alweer voor de 29e keer georganiseerd. > Lees meer

>SIKB Jaarcongres: succesvol samenwerken, hoe doe je dat?

26-02-2018

Kennis van bodem, water en archeologie speelt een belangrijke rol bij het opstellen van integraal omgevingsbeleid. De ambitie is om deze kennis bij de ontwikkeling van beleid en planvorming te betrekken. Dit vraagt om nieuwe samenwerkingsverbanden. In nieuwe allianties werken professionals van bodem, water en archeologie aan de ontwikkeling van plannen en maatregelen, die maatschappelijke meerwaarde genereren én bijdragen aan duurzaam beheer van bodem, water en archeologische waarden. De komst van de Omgevingswet geeft het momentum om met nog meer energie hiermee aan de slag te gaan. > Lees meer

>Klimaatadaptatie tussen Rijn en IJssel: ‘Burgers, bedrijven en overheden moeten dit samen oppakken’

29-01-2018

Waterschap Rijn en IJssel biedt gemeenten in zijn werkgebied ondersteuning aan met klimaatstresstest, zo berichtte het waterschap onlangs. Hoe dat in de praktijk werkt? We vroegen het Ronald van Ark, coördinator klimaat. Een kijkje in de keuken: hoe trekken partijen tussen Rijn en IJssel samen op in de aanpak van de klimaatproblematiek? > Lees meer

>Een buizennetwerk in heel Nederland

29-01-2018

‘Een buizennetwerk dat heel Nederland voorziet van warmte kan de ruggengraat voor de energietransitie worden’. Aldus een van de bijdragen in het onlangs verschenen Jaarboek Landschapsarchitectuur en stedenbouw in Nederland 2017. Het ontwerponderzoek Smart Thermal Grid is een van de opgenomen projecten en studies naar de wijze waarop ons land mooier gemaakt kan worden. > Lees meer

>Vierduizend objecten met cultuurhistorische waarde

29-01-2018

‘Wij bezitten zo’n vierduizend objecten met een cultuurhistorische waarde, variërend van glazen, bekers en schilderijen tot meetinstrumenten, gereedschap, gemalen en sluizen. Die laatste, de waterwerken, zijn voor een deel nog operationeel en tegelijk monumentaal. En een deel ervan heeft geen functie meer, maar zijn wel in ons eigendom. Als conservator watererfgoed koester ik die gehele collectie’, vertelt Ingrid Oud. > Lees meer

>Terugblik PBB-bijeenkomst ‘Duurzaam bodemgebruik in landelijk gebied

19-12-2017

Doeners en denkers moeten in beweging komen, om samen te werken aan een goede bodemkwaliteit in het landelijk gebied op de lange termijn. Met deze woorden verwelkomde dagvoorzitter René Schepers de deelnemers (‘diehards die ondanks het weeralarm waren gekomen’) van de Platform Bodembeheer-bijeenkomst over duurzaam bodemgebruik in het landelijk gebied op 11 december. De urgentie moet omhoog, zo luidde de boodschap in het besneeuwde provinciehuis te Overijssel. > Lees meer

>‘Vakmanschap is voor mij de drive’

05-12-2017

‘Vakmanschap is voor mij de drive. Dat die op peil wordt gehouden, dat er aandacht is voor scholing en het delen van ervaringen, zijn heel belangrijke onderdelen in mijn auditen’. Ronald van Leeuwen is auditor voor onder meer de certificatieregelingen BRL SIKB 7700 (aanleg en herstel vloeistofdichte voorzieningen). Het hele jaar door bezoekt hij bedrijven ‘op het werk in uitvoering’. ‘Ik ga na of de gecertificeerde bedrijven de hun toegekende kwaliteiten borgen. De beoordelingsrichtlijn helpt henzelf, en mijzelf natuurlijk, voor de wijze waarop zowel de uitvoerende werkzaamheden als de administratieve vastlegging moeten worden verricht’. > Lees meer

>Geslaagde bijeenkomst Platform Toezicht Bodembeheer

05-12-2017

Zo’n 100 toezichthouders en handhavers op het gebied van (water)bodem bezochten op 28 november de landelijke bijeenkomst van het Platform Toezicht Bodembeheer, dit keer in Ede. De presentaties en workshops gaven een breed beeld van de ontwikkelingen in hun dynamische werkveld. Terugblik op een geslaagde dag, met een Gelders accent, dankzij de gezamenlijke voorbereiding door de PTB-organisatie (door Rijkwaterstaat Bodem+ en SIKB) en de Gelderse Omgevingsdiensten. > Lees meer

>BoToVa toetst ruim 5 miljoen monsters

05-12-2017

De ‘Bodem Toets en Validatieservice’ (BoToVa) heeft sinds de lancering in november 2014 inmiddels meer dan vijf miljoen monsters getoetst. De eerste negen maanden van dit jaar zijn alweer 1,15 miljoen toetsen uitgevoerd, tezamen goed voor 1,5 miljoen monsters. Sinds het ‘live’ gaan van BoToVa zijn er 3,65 miljoen toetsen uitgevoerd, samen 5,32 miljoen monsters bevattend. > Lees meer

>Drukbezochte informatiebijeenkomsten over modernisering BRL 9335

22-11-2017

SIKB verzorgde de afgelopen twee weken drie drukbezochte regionale informatiebijeenkomsten over de gemoderniseerde BRL 9335. Deze nieuwe versie wordt, samen met de bijbehorende vier protocollen, begin volgend jaar van kracht. > Lees meer

>Enthousiaste discussies tijdens bijeenkomst ‘Nut en Noodzaak Bodeminformatiebeheer’

21-11-2017

Dat bodeminformatiebeheer leeft, bleek uit de goede opkomst en enthousiaste discussies tijdens de Platform Bodembeheer bijeenkomst ‘Nut en Noodzaak Bodeminformatiebeheer’ op 15 november bij de gemeente Eindhoven. > Lees meer

>Geslaagd Symposium Bodem Breed 2017

09-11-2017

Op 8 november jl. vond de 29e editie van Symposium Bodem Breed plaats bij de HAS Hogeschool en ZLTO te Den Bosch. De organisatie kan terugkijken op een prachtig en druk bezocht symposium. > Lees meer

>Voorbeeldfunctie behouden

07-11-2017

'Nergens ter wereld is het zo goed georganiseerd als in Nederland'. Alleen hier ontwikkelen alle betrokkenen gezamenlijk een erkenningsregime voor onze bodembescherming en passen de daarvoor opgestelde normen en regels voortdurend aan de actualiteit aan'. > Lees meer

>Waterbeheer en cultureel erfgoed: ‘Verbinden van materieel en immaterieel erfgoed‘

07-11-2017

'Het waterbeheer en het cultureel erfgoed verbinden het materiële met het immateriële’, vertelt Jeroen Haan, bestuurder van het Hoogheemraadschap Rijnland. > Lees meer

>Bouw mee aan de vraaggestuurde bodeminformatie van de toekomst - Bijeenkomst Platform Bodembeheer op 15 november 2017

25-10-2017

‘Bodeminformatiebeheer is hot’, zegt Linda Maring (Deltares, Platform Bodembeheer). ‘Aan de ene kant is er de Basisregistratie Ondergrond (BRO); daar krijgt nagenoeg iedereen die bodeminformatie inwint, opslaat en gebruikt mee te maken. > Lees meer

>Giflandschap Revisited

24-10-2017

‘Je beseft weer wat voor groot aandachtsveld dit nog is, nu en in de toekomst’, vertelt bodemdeskundige Willem Hendriks na een rondgang langs een aantal voormalige zwaar verontreinigde plekken, dwars door Nederland. Een project dat hij uitvoerde samen met onder andere collega expert Theo Edelman en fotograaf Wout Berger'. > Lees meer

>ILT geeft bodem hoogste prioriteit

11-10-2017

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) geeft het voorkomen van bodemverontreiniging en het duurzaam gebruik van de bodem en het grondwater de hoogste prioriteit. Dit staat in het Meerjarenplan 2018-2022. In een toelichting geeft inspecteur-generaal Jan van den Bos aan dat ‘we onze taken en inspecties blijven uitvoeren. Maar we kunnen niet alles in dezelfde mate controleren. De inspectie moet kiezen. Daarom hebben we uitgezocht waar de grootste maatschappelijke schade kan ontstaan. Dat is onder meer door water- en bodemverontreiniging en door het onjuist verwerken van afvalstoffen. We werken aan de effectiefste inzet hierop.’ > Lees meer

>Realiseren van Europese waterbeleidsdoelen

25-07-2017

Op woensdag 14 juni jl. is in Genua, tijdens de 10e conferentie van het Europese Sediment Netwerk SedNet, de SedNet beleidsbrief (policy brief) Effective river basin management needs to include sediment gepresenteerd. > Lees meer

>Overstap naar certificering in de archeologie een feit

11-07-2017

Vanaf 1 juli 2017 moeten organisaties die archeologisch veldonderzoek willen verrichten in het bezit te zijn van een certificaat voor opgravingen of voor inventariserend veldonderzoek > Lees meer

>Nieuwsbrief Tussen bodem en ondergrond verschenen

30-06-2017

Het Expertisenetwerk Bodem en Ondergrond heeft haar nieuwsbrief ingrijpend vernieuwd. > Lees meer

>Groeiende belangstelling voor GeoWeek

28-06-2017

Ondanks de concurrentie vanuit de Week van ons water mag er toch weer een groeiend aantal deelnemende leerlingen (+6%), bedrijven (+10%) en expedities (+10%) worden genoteerd voor de GeoWeek. > Lees meer

>Tweede ronde Kennisbudget Uitvoeringsprogramma

28-06-2017

De partners in het Convenant Bodem en Ondergrond schrijven een tweede ronde uit voor kennis en innovatieprojecten. Voor 2017 en 2018 is een budget van maximaal 3,5 miljoen euro beschikbaar gesteld. Naast zeven gerichte kennisvragen worden drie concurrentiegerichte dialogen uitgeschreven en tenminste één prijsvraag. > Lees meer