Eind maart werd Willem Hendriks door het bestuur van SIKB benoemd tot voorzitter van de Programmaraad Bodembeheer. We spraken de nieuwe voorzitter over de uitdagingen in het werkveld en de rol van de Programmaraad.
“Ik ben al meer dan 35 jaar actief in het werkveld bodembeheer,” vertelt Hendriks. “Tot voor kort werkte ik in verschillende rollen bij Witteveen+Bos. Ik heb altijd een balans weten te vinden tussen enerzijds inhoudelijke en projectmatige werkzaamheden en anderzijds proces- en beleidsmatige taken. Sinds kort ben ik meer in een vrije rol actief, waardoor ik tijd onder meer heb voor dit voorzitterschap. Deze rol biedt mij de mogelijkheid om in verbinding te blijven met het vakgebied.”
Adviesorgaan
“De Programmaraad speelt een strategische rol in het agenderen van nieuwe thema’s,” legt Hendriks uit. “Vice versa heeft de Programmaraad een functie bij het geven van informatie over ontwikkelingen die spelen in het werkveld naar de verschillende achterbannen. Daarnaast is de Programmaraad Bodembeheer ook een adviesorgaan. Wij verzamelen de vraagstukken die spelen in het netwerk en formuleren waar nodig adviezen voor het bestuur. Dit kan bijvoorbeeld gaan over knelpunten in de vertaling van kwaliteitsdocumenten naar de praktijk. Normdocumenten zijn belangrijk, maar het is ook van belang dat ze werkbaar blijven. Er mag geen onbalans ontstaan tussen kwaliteitsborging en de uitvoeringspraktijk. Als dat wel het geval is, heeft de Programmaraad daar een belangrijke signalerende functie. Met de juiste deskundigheid en flexibiliteit kunnen we ervoor zorgen dat het werkbaar blijft.”
Daar hoopt Hendriks in zijn rol als voorzitter een actieve bijdrage aan te leveren. “Mijn taak is allereerst natuurlijk het technisch voorzitterschap, maar vanuit mijn kennis en ervaring in het bodemwerkveld kan ik ook thema’s op de agenda zetten. De leden van de Programmaraad brengen ieder hun eigen expertise mee, wat ontzettend waardevol is. Als voorzitter kan ik juist overkoepelende thema’s inbrengen.”
Aandacht voor jongeren
“Het werkveld, en dus ook de Programmaraad, staat voor belangrijke uitdagingen,” zegt Hendriks. “Een van de grootste is de instroom van jongeren. Hoe zorgen we ervoor dat bodembeheer aantrekkelijk blijft voor de nieuwe generatie? De instroom op hbo-niveau is bijvoorbeeld sterk teruggelopen, en veel opleidingen zijn inmiddels verdwenen. We zullen gezamenlijk moeten blijven werken aan het imago van de sector en laten zien dat er toekomst in dit vakgebied zit. Dit vraagt inspanning van alle betrokkenen. De Programmaraad kan daar een zekere bijdrage aan leveren, aangezien er zoveel verschillende partijen in vertegenwoordigd zijn. We moeten het samen doen.”
AI in bodembeheer
Het gebruik van AI is een andere belangrijke ontwikkeling en uitdaging in het werkveld. “AI biedt niet alleen bedreigingen, maar vooral ook kansen,” stelt Hendriks. “AI kan bijvoorbeeld ingezet worden bij het analyseren van bodemmonsters. Het kan helpen bij het selecteren van de juiste parameters voor onderzoek per monster en bij de analyse zelf. Het biedt volop mogelijkheden voor ons werk, en vanuit de Programmaraad kunnen we dit verder stimuleren. Daarbij is het belangrijk dat we de uitwisseling van kennis bevorderen over hoe AI optimaal ingezet kan worden en natuurlijk kritisch blijven op de borging van kwaliteit.
Verbreding
“Ook op het gebied van bodemkwaliteitszorg gebeurt er veel,” vervolgt Hendriks. “Het gaat niet meer alleen om traditionele terreinen, zoals sanering, maar ook om nieuw beleid en regelgeving voor andere thema’s, zoals bijvoorbeeld vitale bodem. Vanuit de EU is dit momenteel een belangrijk thema. Er is al veel aandacht voor het onderzoek, maar de vraag is hoe we dit naar de praktijk kunnen vertalen. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor het verplaatsen en mengen van grond, gebruik secundaire materiaalstromen e.d. We moeten hier aandacht voor genereren en zaken voor regelen.”
Brede betrokkenheid
Hendriks blijft actief als voorzitter van het expertnetwerk Bodem en ondergrond van NLingenieurs en op ad hoc basis voor Witteveen+Bos. “Naast mijn rol als voorzitter en andere bezigheden heb ik ook een (onbezoldigde) nevenfunctie als voorzitter van Mooi Binnenveld, een regionale natuurorganisatie. We zijn als organisatie onder meer actief in een gebiedsproces met bestuurders van gemeenten, waterschappen, provincies en boeren. Zo’n proces vraagt tijd en geduld, maar is buitengewoon interessant om mee te maken. Ook deze ervaring breng ik mee naar de Programmaraad.”
“Ik kijk ernaar uit om de komende jaren verder te bouwen aan toekomstbestendig bodembeheer. De schakelfunctie die de Programmaraad heeft, kunnen we naar mijn mening nog beter benutten en versterken.”
